Geschiedenis van de Hypnotherapie
Hypnotherapie is een vak dat zo oud is als de mensheid zelf. Het heeft in zijn geschiedenis hoogtepunten en dieptepunten meegemaakt. Het gebruik van hypnose om de geest te beïnvloeden om daarmee meer invloed te krijgen op het leven, kwam je in alle culturen tegen. Vroeger was bet alleen voorbehouden aan de hoge tempelpriester, die allerlei technieken gebruikte om de geest te beïnvloeden om daarmee genezingen tot stand te brengen. In dat kader gebruikte men ook het woord “tempelslaap”.
Als we een sprong maken naar de middeleeuwen zien we dat hypnose steeds meer in de medische wereld Ran belangstelling wint. Franz Anton Mesmer introduceert in de 17e eeuw het gebruik van hypnose wat hij dan het dierlijk magnetisme noemt. Voor zover wij weten is de beslissende stap gedaan door de Engelsman James Braid, die het verschijnsel ook hypnose heeft genoemd, afgeleid van bet Griekse woord Hypnos, wat slaap betekent. Na hem is bet verschijnsel veelvuldig toegepast door o.a. Sigmund Freud, Emile Coue, I.P.Pavlov en meer naar onze tijd I.H.Schultz. Al deze onderzoekers hielden zich in wezen bezig met wat wij in de opleiding de “Suggestieve therapie” noemen.
In de jaren ‘70 werd door de onderzoekers Richard Bandler en John Grinder onderzoek gedaan naar de werkwijze van therapeuten die opmerkelijke resultaten behaalden. Een van de belangrijkste therapeuten wiens werkwijze zij hebben onderzocht, was de Amerikaanse hypnotherapeut Milton Erickson. Voornamelijk uit de resultaten van dat onderzoek is een effectieve therapievorm ontwikkeld die de suggestieve therapie nog meer ttoegankelijk en voorspelbaar maakt. Deze therapie heet NLP, Neuro Linguistische Programmering.
De Nederlandse arts dr. Bartolt Stokvis verwierf in de periode van 1930 tot 1955 veel bekendheid door zijn toepassingen van hypnose in de geneeskunde. Van zijn hand verscheen ook het hoek “Hypnose in de geneeskundige praktijk”.
De laatste 15 jaar is hypnotherapie weer gaan opleven. Dit gebeurde mede door de initiatieven van Dick van den Heuvel die in 1978 de kennis en ervaring, die er op dat moment in Nederland aanwezig was, bundelde en onderbracht in de Vereniging voor Educatieve en Therapeutische Hypnose. In die tijd werd veel tijd besteed aan onderzoek en het ontwikkelen van nieuwe technieken. Her en der verschenen in het land studiekringen waar gewerkt werd aan het optimaliseren van hypnotherapie.
Hynose
Het woord hypnose roept heel verschillende reacties op bij mensen. De een denkt hierbij aan het theater waar een mysterieus uitziende man de deelnemers allerlei vreemde dingen laat doen. De ander denkt hierbij aan wondergenezingen die verricht worden door iemand met buitengewone krachten. Maar gelukkig denkt tegenwoordig een groot aantal mensen aan een hulpmiddel dat hen kan helpen bij het oplossen van problemen.
Hypnose is een heel natuurlijk verschijnsel wat niets te maken heeft met paranormale zaken of magie. Het is een vorm van trance die iedereen wel eens een keer heeft ervaren, maar waar op dat moment niet bewust iets mee is gedaan. Wanneer we bezig zijn met hypnose, wekken we heel doelgericht deze veranderende bewustzijnstoestand op om toegang te krijgen tot een ander deel van het bewustzijn, het onderbewustzijn. Met de ontwikkeling van NLP is het toepassen van technieken die invloed hebben op onbewuste processen met name in de gezondheidszorg nog meer toegankelijk geworden. Het geeft de therapeut en de cliënt doelgericht toegang tot het onderbewustzijn.
Waarom Hypnotherapie?
Hypnotherapie geeft de therapeut een stuk gereedschap, waarmee hij snel en doeltreffend toegang krijgt tot de mechanieken die de problemen bij de cliënt veroorzaken. Bij veel gebruikelijke therapieën vindt er een communicatie plaats tussen de therapeut en de cliënt op het niveau van het waakbewustzijn. Wanneer de therapeut kan gaan communiceren met het onderbewustzijn van de cliënt, spreekt hij een enorme bron van creativiteit aan en kan hij deze creativiteit gaan inzetten om de cliënt meer mogelijkheden te geven om het probleem op te lossen. In de praktijk resulteert dit in de regel in kortdurende therapieën. Hypnose geeft de cliënt de mogelijkheid om inzicht te krijgen hoe de onbewuste interne geestelijke processen werken. Processen die er de oorzaak van zijn dat een probleem blijft bestaan. Dit inzicht in de werking van het brein geeft je tegelijkertijd de mogelijkheid om van die zelfde interne processen gebruik te maken om het probleem op te lassen.
Het onderbewustzijn
In het taalgebruik praten we er zo makkelijk over “ik doe het onbewust” of “ik dacht er even niet bij na het ging vanzelf’ of “ik was me er niet van bewust”. Het gaat hier steeds over zaken die buiten ons om zijn gegaan, dat we er niet echt over na hebben gedacht, “ ik was me er niet bewust van”. Wat is dat nu eigenlijk het onderbewustzijn? Ben ik dat wel, of is het iets anders? Wanneer u in het dagelijks leven beslissingen neemt of handelingen verricht, doet u dat in de meeste gevallen heel bewust; u bent zich dan bewust van uw keuze mogelijkheden. Het afwegen van mogelijkheden, het overdenken van handelingen is een activiteit van wat wij noemen “het waakbewustzijn”. Zo kun je het onderbewustzijn van alles leren wat je ten dienste staat, een soort computer die je willens en wetens programmeert. Maar er gebeurt nog veel meer in het onderbewustzijn. Het wordt niet alleen willens en wetens geprogrammeerd, het neemt ook alle informatie op die via de zintuigen wordt waargenomen. Alles wat je ziet, hoort, ruikt of voelt ligt heel gedetailleerd opgeslagen en al die informatie heeft zijn invloed op je handelen en op de manier hoe je het leven ervaart. Wanneer er in je leven veel negatieve ervaringen hebben plaats gevonden, kan het onderbewustzijn op een verkeerde manier geprogrammeerd zijn. Als je een vader hebt gehad die steeds maar weer tegen je zei “je bent een sufferd” of “jij doet ook nooit wat goed” of “is het weer verkeerd”, dan ontwikkelt zich in het onderbewustzijn een programma van “ik kan niets en ik doe alles verkeerd”. Dit is typisch een programma van mensen met sterke faalangst. Als deze mensen iets moeten doen, is er altijd de angst om het verkeerd te doen, ook al weten ze rationeel heel goed dat ze het wel kunnen. Ons onderbewustzijn is in wezen de basis van al ons denken, handelen en gedragingen. Al onze ervaringen liggen in bet onderbewustzijn opgeslagen en van dit principe maken wij bij bet onderdeel regressietherapie dankbaar gebruik. Als je heel vaak dezelfde handelingen moet verrichten, kan er op een gegeven moment een situatie ontstaan dat je er niet meer bewust bij hoeft te denken. De handelingen verricht je als vanzelf. Wat er dan gebeurd is, is dat het onderbewustzijn het heeft geleerd en nu voor jou denkt op de manier, zoals jij het je onderbewustzijn hebt geleerd.
Dit proces begint al heel jong. Als jij je zou kunnen herinneren dat je heel klein was, dan zou je je kunnen herinneren dat je moest leren lopen. Heel voorzichtig proberen te gaan staan, de ene voet voor de andere te zetten, en je zou je herinneren hoe vaak het mislukte en dan zat je weer.
Je moest leren hoe jij je evenwicht moest bewaren, hoe jij je voeten moest verplaatsen en dat alles om wat nu heel gewoon is; het lopen. Door al dat oefenen en het opdoen van ervaring, kon je op een gegeven moment lopen.
Je moest er nog wel heel goed bij nadenken, maar het lukte. En bij al dat lopen waar je goed bij na moest denken, was je ook bezig om je onderbewustzijn te leren hoe je moest lopen, hoe jij je benen moest zetten om naar links te gaan en hoe jij je lichaam moest houden om je evenwicht te bewaren. Je leerde je onderbewustzijn al deze zaken die met lopen te maken hebben, en daarom hoef je nu niet meer te denken hoe je je benen moet neer zetten om niet om te vallen, je loopt onbewust goed.
Net zo is bet gegaan met leren praten. Je moest heel bewust leren hoe jij je mond moest vormen en je tong moest houden om een bepaalde klank te kunnen produceren. Je moest leren en proberen hoe je een A of een O moest zeggen. En bij al die oefeningen heb je ook je onderbewustzijn geleerd hoe het moest. En daarom hoef je nu gelukkig niet meer te denken hoe je je mond en tong moet houden als je wil zeggen “ik hou van jou”, of scheer je weg”. Je onderbewustzijn regelt het allemaal, maar alleen omdat het dit geleerd heeft.
Regressietherapie
Als we uitgaan van de volgende stelling: Je bent het product van alles wat je ooit hebt meegemaakt”, dan is de logische gevolgtrekking, dat wanneer er nu in je leven zaken zijn die je dwars zitten, de oorzaak daarvan ook ergens in het verleden moet zijn ontstaan. Gebeurtenissen en ervaringen uit het verleden die een emotionele lading in zich hebben en die niet zijn verwerkt, hebben voortdurend invloed op je handelen en gevoelens. Veelal ben je de betreffende ervaring vergeten.
Dat wil zeggen je hebt die ervaring niet meer in je waakbewustzijn paraat, maar op een onbewust niveau is de ervaring nog in zijn volle omvang aanwezig en kan heel bepalend zijn voor je gevoelsleven. Regressietherapie is er op gericht de cliënt inzicht te geven in de achtergronden van zijn gevoelens en handelen en gelijktijdig te helpen de emotionele lading van de oude ervaringen te verwerken. Juist het verwerken van de oude emotionele ervaring is van belang, omdat dit een soort negatieve energie is die ook de oorzaak kan zijn van allerlei fysieke problemen.
Regressie wil dus zeggen terug gaan in de tijd. De cliënt gaat in een trance toestand terug in zijn bewuste of onbewuste herinneringen en de oude ervaringen worden als een herbeleving opnieuw ondergaan. Hierdoor ontstaat inzicht en kan de oude ervaring alsnog worden verwerkt. Dit kan zowel in het huidige leven als in vorige levens. In het laatste geval spreekt men ook wel van reïncarnatietherapie. Veel psychosomatische ziekten worden veroorzaakt door bet vast houden van oude emoties. D.m.v. regressietherapie krijgt u inzicht in het ontstaan van uw problemen en tegelijkertijd de mogelijkheid om de emotionele lading, die het fysieke probleem veroorzaakt, te ontladen. Bij het verwerken van traumatische ervaringen kan een emotionele ontlading een catharsische vorm aannemen, dit wil zeggen dat er zeer hevig emotioneel wordt gereageerd.